کریستف اشتراک (Christoph Strack) - «شنوندگان عزیز و گرامی کشورهای دور...» این نخستین کلماتی بود که تئودور هویس، رئیس جمهوری وقت آلمان، در نطق خود به مناسبت آغاز کار دویچه وله در روز سوم ماه مه سال ۱۹۵۳ بر زبان راند و این رسانه برون‌مرزی با آن روی آنتن رفت.

به گزارش پایگاه خبری هنر هشتم به نقل از شارا؛ «شنوندگان عزیز و گرامی کشورهای دور…» این نخستین کلماتی بود که تئودور هویس، رئیس جمهوری وقت آلمان، در نطق خود به مناسبت آغاز کار دویچه وله در روز سوم ماه مه سال ۱۹۵۳ بر زبان راند و این رسانه برون‌مرزی با آن روی آنتن رفت. موضوع کار طبق آیین‌نامه آغازین این بود که این رسانه “به شنوندگان در خارج از کشور تصویری سیاسی، اقتصادی و فرهنگی از آلمان ارائه دهد”. دویچه وله این وظیفه را به عنوان فرستنده رادیویی موج کوتاه، از شهر کلن و در گام نخست تنها به زبان آلمانی برای شنوندگانی از بسیاری نقاط جهان آغاز کرد. سال ۱۹۵۴ نخستین زبان‌های بیگانه اضافه شدند. ۱۹۹۲ تلویزیون آمد و پس از اندک زمانی آنلاین هم به آنها پیوست.

پتر لیمبورگ، مدیرعامل دویچه وله، ۶۵ سال پس از تأسیس این رسانه برون‌مرزی می‌گوید: «دویچه‌وله تغییر کرده و از فرستنده رادیویی موج کوتاه برای آلمانی‌های خارج از کشور، به رسانه‌ای بین‌المللی که به شکل دیجیتال و غیردیجیتال به ۳۰ زبان اطلاع‌رسانی می‌کند تبدیل شده است؛ رسانه‌ای که می‌کوشد تا در حد امکان صدایش را به مردم سراسر جهان برساند و اطلاعات را در سطح بین‌المللی به جاهایی ببرد که در آنها اطلاع‌رسانی با سانسور یا انسداد مواجه است. این بنیادی‌ترین دگرگونی در ۶۵ سال گذشته است».

گرچه به گفته لیمبورگ «کار در دوران موج کوتاه ساده‌تر بود و می‌شد به هر گوشه‌ای از جهان دسترسی پیدا کرد»، اما به باور او، بدون تغییرات سال‌های گذشته نیز دویچه‌وله به دستاوردهای کنونی‌اش نمی‌رسید. به گفته لیمبورگ، امروز پخش و ارائه برنامه‌ها بسیار دشوارتر است. هم‌زمان اما اینترنت، شبکه‌های اجتماعی و شبکه شرکای رسانه‌ای دویچه‌وله، به نسبت گذشته به‌وضوح شانس دسترسی به مخاطبان بیشتر را به وجود آورده‌اند. مدیر عامل دویچه‌وله می‌گوید: «ما کماکان مجموعه‌ای از اخبار، گزارش‌های تحلیلی، پس‌زمینه‌ای و تأمل‌برانگیز را به مخاطب ارائه می‌دهیم، البته آنها را مدرن‌تر و بیش از پیش در هماهنگی با علائق مخاطبان مختلف و اغلب بسیار جوان‌مان عرضه می‌کنیم». لیمبورگ که از چهار سال و نیم پیش در رأس دویچه‌وله قرار گرفته می‌خواهد در جهت تقویت وزن و نفوذ بین‌المللی این رسانه حرکت کند.

روز سه‌شنبه (۵ ژوئن/ ۱۵ خرداد) جشن ۶۵ سالگی دویچه‌وله در مجلس نمایندگان آلمان (بوندس‌تاگ) برگزار می‌شود. در این مراسم مونیکا گروترز، مسئول امور فرهنگی دولت آلمان و شمار زیادی از نمایندگان فراکسیون‌های مختلف پارلمان این کشور حضور دارند. میهمان ویژه این برنامه آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان است که به همین مناسبت نطقی ایراد خواهد کرد. خانم مرکل از چند غرفه نیز بازدید کرده و با پروژه‌های روز دویچه‌وله، از جمله دستورالعملی ویدئویی به زبان روسی برای تشخیص اخبار جعلی، آشنا خواهد شد. سپس خانم گروترز در یک میزگرد در بحثی درباره آزادی مطبوعات و آزادی بیان شرکت خواهد کرد.

آنچه مفهوم “فرستنده” در خود دارد، بسیار متنوع است: برنامه‌های تلویزیونی به چهار زبان، برنامه‌های مختلف صوتی و رادیویی و نیز عرضه آنلاین اخبار به ۳۰ زبان در کنار فعالیت‌های گسترده و گوناگون در شبکه‌های اجتماعی. تلفن‌های هوشمند به عنوان ابزار اصلی اهمیتی روزافزون می‌یابند و “شنوندگان” قدیم به “کاربران” امروز تبدیل شده‌اند.

آنچه کمتر کسی در آلمان از آن خبر دارد، نقش آکادمی دویچه وله است؛ سازمانی آلمانی برای مطالعات بین‌المللی رسانه‌ای که از سال ۱۹۶۵ میلادی هزاران نیروی متخصص عرصه‌های خبرنگاری را آموزش داده است. گاه حتی وزیران آلمانی در خارج از کشور با مقام‌های بلندپایه‌ای روبه‌رو می‌شوند که از تأثیر دویچه وله بر خود خبر می‌دهند.

ر نظامنامه دویچه‌وله آمده است که کارکنان‌اش “کلید موفقیت” دویچه‌وله هستند. در هر دو مقر بن و برلین حدود ۳۴۰۰ نفر از حدود ۶۰ ملیت فعالیت می‌کنند. چنین تنوعی در یک مؤسسه در آلمان همانندی ندارد. شمار مقر خبرنگاران دویچه‌وله در آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین نیز در حال افزایش است. مدیرعامل دویچه وله می‌گوید: «این تنوع یک گنجینه و یکی از نقاط قوت دویچه‌وله است. ما از یکدیگر می‌آموزیم و می‌بینیم که از گذرگاه تبادل نظر پیرامون فرهنگ‌ها، مذاهب و سنت‌ها پدیده‌های جدید و خوبی می‌توانند به وجود بیایند. تمام اینها را ما بر بنیان قانون اساسی آزادی‌محور خود انجام می‌دهیم. برای من لذت بزرگی است که در اینجا با این همه همکار مختلف و الهام‌برانگیز کار کنم». از نظر لیمبورگ، دویچه‌وله «شاید مؤسسه‌ای نوخاسته نباشد، اما بی‌شک رسانه‌ای مدرن با همکارانی انعطاف‌پذیر و اهل آزمون است».