یک مطالعه جدید نشان می دهد سن بیولوژیکی ما (معیاری که از سن تقویمی افراد مختلف است) می‌تواند برگشت‌پذیر باشد.

به گزارش ساینس‌آلرت، یک تیم بین‌المللی از محققان نشانگرهای پیری بیولوژیکی را یافته‌اند که ظاهراٌ پس از رویدادهای استرس‌زا همچون جراحی عمده، بارداری یا یک عفونت جدی افزایش می‌یافت و سپس بعد از یک دوره بهبودی از این عوامل استرس‌زا به سطح اولیه بازگشت.

کاهش سرعت، چه رسد به معکوس کردن، اثرات پیری برای فعالان حوزه پزشکی و سلامت همیشه یک رویا بوده است. درک روزافزون ما از قابلیت انعطاف طبیعی DNA، که برچسب‌های شیمیایی توسط سلول‌ها به آن اضافه یا حذف می‌شوند، و نحوه بیان ژن‌ها را تغییر می‌دهد، تحقیقات در این زمینه را دلچسب کرده است.

این تغییرات اصطلاحاٌ اپی‌ژنتیکی می‌توانند منعکس‌کننده مواجهه فرد با شیوه زندگی و عوامل محیطی مانند سوءتغذیه، عفونت یا استرس در دوران کودکی یا مراحل بعدی زندگی باشد.

به این ترتیب، تغییرات اپی‌ژنتیکی گذر زمان را نشان می‌دهند و می‌توانند به عنوان یک «ساعت» مولکولی برای تخمین سن بیولوژیکی بافت‌ها و اندام‌ها در مقایسه با سن تقویمی فرد مورد استفاده قرار گیرند.

دانشمندان همچنین می‌توانند سن بیولوژیکی را با اندازه‌گیری طول تلومرها (کلاهک‌های محافظ انتهای کروموزوم ها که با هر بار تقسیم سلول‌ها کوتاه می‌شوند) تخمین بزنند.

مطالعاتی که بر روی تلومرها انجام شده نشان داده است که چگونه استرس وارده بر پزشکان جدید یا داشتن زایمان‌های متعدد می‌تواند سلول‌ها را بیش از عمر معمولشان پیر کند.

تحقیقات گذشته در مورد طول عمر معمولاً راه‌هایی را برای افزایش طول تلومرها به عنوان وسیله‌ای برای افزایش طول عمر حیوانات بررسی می‌کردند. با این حال، اکنون تمرکز جدید بر شناسایی راه‌هایی برای عقب کشیدن ساعت‌های اپی‌ژنتیک قرار گرفته است.

وادیم گلادیشف، زیست‌شناس مولکولی دانشکده پزشکی هاروارد، که یکی از نویسندگان این مقاله است، توضیح می‌دهد: «با وجود اذعان گسترده مبنی بر اینکه سن بیولوژیکی حداقل تا حدودی انعطاف‌پذیر است، میزان تغییرات قابل برگشت در طول زندگی و رویدادهایی که باعث چنین تغییراتی می‌شوند ناشناخته باقی مانده‌اند.»

این بدان معنا نیست که دانشمندان در گذشته به نتایج شگفت‌انگیزی دست پیدا نکرده‌اند که حاکی از برگشت‌پذیر بودن سن بیولوژیکی، حتی در انسان، است.

از جمله در سال ۲۰۱۹، محققینی که یک کارآزمایی بالینی کوچک انجام دادند، متوجه شدند که معجونی از سه داروی رایج می‌تواند چند سال از سن بیولوژیکی فرد بکاهد.

این مطالعه جدید که از ساعت‌های ‌ژنتیک متعدد برای اندازه‌گیری چگونگی تغییر سن بیولوژیکی در پاسخ به استرس در مدل‌های حیوانی و مجموعه داده‌های انسانی استفاده کرد، همچنین نشان می‌دهد که جهش‌های ناشی از استرس ناشی از افزایش سن ممکن است فقط یک چیز موقتی باشد.

این محققان در مقاله منتشر شده خود نوشته‌اند: «الگوی واضحی که در طول مطالعات ما ظاهر شد این است که قرار گرفتن در معرض استرس باعث افزایش سن بیولوژیکی می‌شود. زمانی که استرس از بین رفت، سن بیولوژیکی ممکن است به طور کامل یا جزئی بازیابی شود».

نمونه‌های خون بیماران ترومایی مسن که تحت عمل جراحی اورژانسی قرار گرفتند، افزایش نشانگرهای سن بیولوژیکی را نشان داد که یک هفته پس از عمل به حالت اولیه بازگشت.

بدن قادر به انجام بسیاری از چیزهای قابل توجه است که پزشکی مدرن به سختی می تواند آنها را بازتولید کند، و ما هنوز نمی‌دانیم که آیا این تغییرات زودگذر در پیری سلولی اثرات پایدار یا قابل تشخیصی برای سلامتی دارند یا خیر.